Điều 651 Bộ Luật Dân Sự 2015: Nắm Rõ Quy Định Về Hợp Đồng Điện Tử

Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 là điều luật quan trọng, đặt nền móng pháp lý cho các giao dịch điện tử nói chung và hợp đồng điện tử nói riêng tại Việt Nam. Việc am hiểu điều luật này không chỉ cần thiết cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin mà còn ngày càng trở nên quan trọng với mọi cá nhân tham gia vào môi trường số.

Bài viết này sẽ phân tích chi tiết Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về hợp đồng điện tử, cách thức giao kết, hiệu lực pháp lý cũng như một số vấn đề pháp lý liên quan.

Hợp Đồng Điện Tử Là Gì?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng điện tử là sự thỏa thuận về việc thiết lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được thể hiện dưới hình thức thông điệp dữ liệu.

Hình ảnh minh họa hợp đồng điện tử

Điểm mấu chốt ở đây là hình thức “thông điệp dữ liệu”. Khác với hợp đồng giấy tờ truyền thống, hợp đồng điện tử được tạo lập, lưu trữ và truyền tải hoàn toàn dưới dạng kỹ thuật số. Email, tin nhắn văn bản (SMS), tin nhắn trên ứng dụng OTT, website, phần mềm… đều có thể là phương tiện được sử dụng để giao kết hợp đồng điện tử.

Điều Kiện Có Hiệu Lực Của Hợp Đồng Điện Tử

Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định rõ các điều kiện để một hợp đồng điện tử có hiệu lực pháp lý:

Hợp đồng phải được thể hiện dưới hình thức thông điệp dữ liệu: Như đã đề cập, đây là yếu tố quan trọng nhất để phân biệt hợp đồng điện tử với các loại hợp đồng khác.
Hợp đồng phải tuân thủ các quy định của pháp luật về hình thức hợp đồng: Tương tự như hợp đồng giấy tờ, một số loại hợp đồng điện tử có thể phải tuân thủ các quy định đặc thù về hình thức như công chứng, chứng thực…
Các bên tham gia hợp đồng phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và thỏa thuận về việc sử dụng hình thức điện tử: Điều này đảm bảo các bên tham gia đều có đủ khả năng để hiểu và chịu trách nhiệm về các cam kết trong hợp đồng.

Hình Thức Của Hợp Đồng Điện Tử

Bộ luật Dân sự 2015 không quy định cụ thể về hình thức của hợp đồng điện tử. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy hợp đồng điện tử có thể được thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau:

Văn bản điện tử: Đây là hình thức phổ biến nhất, bao gồm các tệp tin văn bản như .doc, .docx, .pdf… được tạo lập và ký kết bằng chữ ký điện tử.
Email: Nội dung thỏa thuận được thể hiện trong email và việc gửi nhận email được coi như là sự chấp nhận giao kết hợp đồng.
Tin nhắn điện tử: Tương tự email, tin nhắn điện tử trên các ứng dụng OTT, SMS cũng có thể được sử dụng để giao kết hợp đồng.
Giao dịch trên website, phần mềm: Việc nhấp chuột vào nút “Đồng ý” hoặc “Chấp nhận” sau khi đã đọc kỹ các điều khoản trên website, phần mềm cũng có thể được coi là hình thức giao kết hợp đồng điện tử.

Minh họa các hình thức của hợp đồng điện tử: laptop, điện thoại, chữ ký điện tử

Một Số Vấn Đề Pháp Lý Liên Quan Đến Hợp Đồng Điện Tử

Bên cạnh những quy định cơ bản, Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 cũng đề cập đến một số vấn đề pháp lý liên quan đến hợp đồng điện tử:

Thời điểm giao kết hợp đồng:
- Khoản 3 Điều 651 quy định, hợp đồng được coi là giao kết tại thời điểm thông điệp dữ liệu thể hiện việc chấp nhận giao kết hợp đồng đến được bên đưa ra đề nghị.
- Việc xác định chính xác thời điểm này rất quan trọng trong trường hợp xảy ra tranh chấp.
Chứng cứ điện tử:
- Theo quy định tại khoản 2 Điều 651, thông điệp dữ liệu được coi là bằng chứng chứng minh nội dung hợp đồng.
- Tuy nhiên, để thông điệp dữ liệu có giá trị pháp lý, cần đảm bảo tính toàn vẹn, chính xác và có khả năng truy xuất nguồn gốc.
Giải quyết tranh chấp:
- Tranh chấp phát sinh từ hợp đồng điện tử được giải quyết theo quy định của pháp luật về giải quyết tranh chấp.
- Trong một số trường hợp, các bên có thể thỏa thuận lựa chọn cơ quan tài phán hoặc trọng tài để giải quyết tranh chấp.

Kết Luận

Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 là cơ sở pháp lý quan trọng cho hoạt động giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử.

Việc nắm vững những quy định của điều luật này sẽ giúp các bên tham gia giao dịch điện tử tự bảo vệ quyền lợi của mình, đồng thời góp phần thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử tại Việt Nam.

Bạn cần hỗ trợ pháp lý về hợp đồng điện tử?

Hãy liên hệ Luật Game theo thông tin bên dưới để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: